Slik kan bedrifter få faglært arbeidskraft

Vestland fylkeskommune og Nav Vestland har eit felles mål om at fleire skal få opplæring for å dekke arbeidslivet sitt behov for kvalifisert arbeidskraft. Vi ønskjer å legge tilrette for at fleire kjem i arbeid. Bra for di bedrift, bra for den enkelte deltakar!  

Deltakar og arbeidsgivar får god oppfølging gjennom heile løpet fram til fullført fagbrev og utdanna fagarbeidar.

Aktuelle kandidatar kan vere dei som befinn seg utanfor arbeidslivet, eller har ei deltidsstilling, eit vikariat eller annan form for kontrakt i bedrifta. 

Kvalifiseringsløpet

Eit kvalifiseringsløp startar med å kartlegge kva for behov bedrifter og bransjar har for faglært arbeidskraft. Vidare kartlegg ein kandidatar som kan vere aktuelle for bedriftene, og koplar aktuelle kandidatar med bedrifta. 

Kvalifiseringsløpet har fleire faser.

Fase 1: Kartlegge behov i bedrifta

Navs marknadsapparat er ofte dei som vil fange opp eit behov i starten av ein prosess. Gjennom heile året vil medarbeidarar i Nav og fylkeskommunen vere i kontakt med bedrifter og offentlege einingar i ulike bransjar for å avklare behovet for framtidig arbeidskraft. 

Bedrifter kan kontakte Navs marknadskoordinator i sitt område for å diskutere behovet sitt.

Alle regionar i Vestland har òg eit samarbeidsutval om utdanning, med representantar frå både fylkeskommunen og Nav. Eit slikt samarbeidsutval kan og vere eit nyttig sted og ta opp eit større kvalifiseringsbehov til dømes i ein bransje. Treng du info om dette, høyr med markedskoordinatoren i området ditt.

De må vere godkjend lærebedrift for å ha deltakarar i eit kvalifiseringsløp. 
Slik blir du godkjend lærebedrift.

Den næraste rettleiingstenesta i fylkeskommunen kan også hjelpe dykk på vegen mot å bli godkjent lærebedrift.
Kontaktinfo til dei ulike rettleiingstenestene i Vestland.

Fase 2: Mobilisering av kandidatar

Når bedrifta har kartlagt behovet for faglært arbeidskraft, kan fylkeskommunen og Nav starte arbeidet med å mobilisere kandidatar saman med dykk.

Å mobilisere kandidatar handlar om å synleggjere og informere om arbeidskraftsbehovet for arbeidssøkjarar, slik at dei kan utforske moglegheitene sine og ta informerte val.

For å ta informerte val må arbeidssøkjarane få informasjon om moglegheitene som finst der dei bur, og i Vestland elles. Kvalifisering skal vere ein naturleg del av ei rettleiingssamtale både på eit Nav-kontor og hos rettleiingstenesta i fylkeskommunen.

Kandidatar kan få informasjon om moglegheit for kvalifisering til eit bestemt fag eller bransje på fysiske rettleiingsmøte, via digital kommunikasjon, webinar, nettsider og lokale møteplassar. 

Fase 3: Kople kandidat og bedrift 

Kopling er ein utforskingsfase der kandidatane og bedriftene blir introduserte for kvarandre og ser på moglegheitene for vidare samarbeid.

Dette kan skje gjennom ei møteplass, eller ved at marknadskontakt i Nav inviterer til eit møte mellom moglege kandidatar og bedrift.

Kva som er best metode er blant anna avhengig av tal på bedrifter med eit behov og kor mange kandidatar som potensielt skal rekrutterast.

Å arrangere ein møteplass

Ein møteplass er ein arena der arbeidsgivar og kandidat kan møtast og kan koplast. Fylkeskommunen og Nav, i tett samarbeid med bedriftene, står for planlegging og gjennomføring av lokale møteplassar.

Det finst mange måtar å arrangere møteplassen på. Det viktigaste er at bedriftene får moglegheit til å presentere seg, og kandidatane får høve til å prate med dei. På møteplassen kan de invitere alle som står utanfor jobb eller utdanning, samt dei med ein svak tilknyting til arbeidslivet.

På møteplassen skal kandidatane få kort og konkret informasjon om:

• kva det vil seie å vere i eit kvalifiseringsløp
• moglege vegar til fagbrev
• karriererettleiing
• kva oppfølging som blir gitt
• orientering om økonomiske ytingar om det er behov for det.

Både Nav, fylkeskommunen, bedrifter og samarbeidsorgan er naturlege bidragsytarar med relevant informasjon til inviterte på ein møteplass.

Fase 4: Kartleggje kandidatar

Kandidatar som har meldt interesse for kvalifisering til fagbrev, blir kartlagde på ulike stadier og av ulike roller i Nav og fylkeskommunen. Både interesser, kvalifikasjonar og moglegheiter skal kartleggjast. Hensikta med kartlegginga er å synleggjere moglegheitene for den einskilde, førebyggje fråfall og sørgje for eit mest mogleg skreddarsydd kvalifiseringsløp.

Nav skal gjennom samtalar med aktuelle kandidatar gi rettleiing om yrkesval. Dei kan bruke ulike karriererettleiingsverktøy for å gjere dette.

Er kandidaten framleis usikker på val av yrkesretning og sluttkompetanse, kan dei få tilbod om gratis karriererettleiing hos Karriere Vestland.

I tillegg kan Nav kartlegge behov for tilrettelegging, økonomisk situasjon og vurderer kva ytingar kandidaten kan ha rett på i kvalifiseringsløpet.

Når det er avklart at ein kandidat ønskjer å vere med i eit kvalifiseringsløp, har hen ein rettleiingssamtale med rådgjevar i rettleiingstenesta. Denne samtalen skal munne ut i ein førebels opplæringsplan. Denne planen vil vidare danne grunnlag for ein endeleg opplæringsplan, som de kan utarbeide etter ei utprøving i praksis i bedrift.

Ein deltakar i Fagveg treng ikkje vere registrert i Nav-systemet for å delta i eit kvalifiseringsløp. Om deltakar allereie har ei tilknyting til arbeidslivet eller ikkje har behov for økonomisk stønad frå Nav, er det fylkeskommunen som i hovudsak fylgjer opp kandidatens kvalifiseringsløp.

Fase 5: Praksis

Kandidatar skal så snart som mogleg starte i praksis hos bedrifta dei er kopla med. Då kan dei prøve ut yrket dei ønskjer å kvalifisere seg i. For bedrifta er det rom for å prøve ut fleire kandidatar. Kandidatar har moglegheit for både å bytte bedrift og endre retning.

Praksis i bedrift der kandidaten ikkje får lønn frå arbeidsgjevar, vert registrert som arbeidstrening i Nav. Nokre bedrifter vil òg ha moglegheit til å tilby lønna arbeid i samband med praksis i bedrift. Det kan til dømes vere aktuelt for enkelte bedrifter å tilby kandidatar ordinær sommarjobb. All praksis som er relevant for faget vert vurdert og kan bli godkjend og godskrive med omsyn til lengda på ei eventuell læretid seinare. Praksisen kan òg vere viktig for ei realkompetansevurdering i forkant av ei læretid.

Krav om kurs?

I nokre bransjar vil det vere krav om kurs i forkant av praksis. Dette kan vere tryggleikskurs, HMSHelse, miljø og sikkerheit-kurs, varmearbeidarkurs, med meir. Naudsynt opplæring kan dekkast av Nav gjennom inkluderingsstønad til bedrifta eller ved bruk av sentrale avtalar Nav har med tilbydarar. Dette vert avklart nærare mellom Nav og bedrift.

Endeleg opplæringsplan

Undervegs i praksisen vert deltakaren og bedrifta fylgt tett opp av rådgjevar i fylkeskommunen og Nav. Ved slutten av praksisen, der deltakar og bedrift ønskjer å gå vidare med kvalifiseringsløpet, må deltakar, bedrift og fylkeskommune lage ein endeleg opplæringsplan for deltakaren.

I opplæringsplanen skal det kome fram kva opplæringsordning som er aktuell for deltakaren og kva som må på plass for å nå sluttkompetansen. Der kandidaten allereie har ein arbeidsavtale med bedrifta og det ikkje er aktuelt med praksis, går ein rett på å lage ein opplæringsplan saman med rettleiingstenesta.  

Dersom den førebelse opplæringsplanen viser at deltakaren truleg skal gå vidare til eit læreløp etter praksis, kan det vere naturleg å knyte til eit samarbeidsorgan. Dei har god erfaring med å følgje opp kandidatar ute i lære, og mange bedrifter kjenner godt til korleis dei jobbar.

I nokre tiltak vil det ikkje vere aktuelt å gjennomføre praksis i det heile. Bedrift, Nav og fylkeskommunen bestemmer saman kva som er mest aktuelt for den konkrete bedrifta, bransjen eller faget når det gjeld behovet for praksis.

Fase 6: Kvalifiseringsløpet – opplæring i verksemd og/eller skule

Deltakarane har ulike behov for opplæring og kor langt det er til målet om fagbrev. 

Nokre har ein bakgrunn som gjer at dei kan få all opplæring i bedrift, mens andre treng noko skule. Dette vil vi avdekke i kartlegginga til den førebelse opplæringsplanen.

I Fagveg tar vi sikte på å ta i bruk heile vifta av kvalifiseringsordningar til fylkeskommunen, men vi legg vekt på at opplæringa skjer i bedrifta. Det kan for eksempel vere aktuelt å ta i bruk lærlingordninga, fagbrev på jobb, praksiskandidat løp eller full opplæring i bedrift.

Ut i jobb!

Når deltakaren har fullført kvalifiseringsløpet sitt og bestått fagprøva, er hen klar for å gå ut i jobb. Når deltakaren har fått jobb, kan Nav om naudsynt framleis følgje opp både deltakar og verksemd ved behov. Dette for å hindre fråfall, og sikre at deltakar held på jobben. Rettleiar i Nav har hovudansvaret for å følgje opp deltakar og relasjonen deira til arbeidsgivar.

Les meir om oppfylging og støtte frå Nav. 

Dersom verksemda der deltakaren har hatt sin kvalifiseringstid ikkje kan tilby jobb etter kvalifiseringsløpet, kan Nav hjelpe deltakaren med å søke jobb andre stader.